مخزن فایبرگلاس
مخزن فایبرگلاس یا GRP منبعی است مدولار و یا استوانه ای تولید شده از مواد پلاستیکی تقویت شده با فیبر شیشه، تحت حرارت و فشار که جهت ذخیره و نگهداری آب و سیالات شیمیایی می باشد.
پایپ ایران به عنوان تولید کننده مخازن فایبرگلاس در ایران، انواع مختلفی از این مخزنها را برای کاربردهای مختلف تولید و عرضه می دارد.
از جمله ویژگی های اصلی مخازن فایبرگلاس می توان به کیفیت بالا، تحویل سریع، قیمت رقابتی و امکان مونتاژ در محل پروژه اشاره کرد.
مخزن فایبرگلاس در برابر نور خورشید، تغییرات آب و هوایی و خوردگی بسیار مقاوم هستند و سطح صاف و صیقلی پنل ها از ایجاد جلبک و آلودگی جلوگیری می کند.
فایبرگلاس چیست ؟
فایبرگلاس نمونه ای عالی از مواد کامپوزیتی نسبتاً مدرن است که در سال 1938 توسط Russel Games اختراع شد.
کامپوزیت به موادی اطلاق می شود که از دو یا چند جزء متفاوت ساخته شده باشد. این اجزاء معمولا به دو دسته ماتریس و تقویت کننده تقسیم می شوند. ماتریس می تواند پلاستیک یا پلیمر، فلز و یا سرامیک باشد و تقویت کننده می تواند ذرات و یا الیاف باشد.
بیشتر کامپوزیت ها بر پایه پلیمر و تقویت شده با فیبر یا الیاف هستند که به آنها (Fiber Reinforced Plastics) FRP گفته می شود. از شیشه، کربن، آرامید و … می توان به عنوان فیبر و از رزین های حرارتی مانند پلی استر، وینیل استر و یا اپوکسی بعنوان پلاستیک در ساخت کامپوزیت ها استفاده نمود. اگر فیبر مصرفی شیشه باشد به این کامپوزیت GFRP و یا اصطلاحاًGRP گفته می شود.
همانطور که گفته شد فایبرگلاس یا GRP از یک ماتریس پلاستیکی تقویت شده توسط الیاف پشم شیشه ساخته شده است که به شدت محکم و مقاوم است و می تواند به راحتی با استفاده از فرآیند قالب گیری شکل بگیرد.
فایبرگلاس
مخزن فایبرگلاس بصورت عایق و غیر عایق ساخته می شوند. مخزن عایق به حفظ دمای درون مخزن به ویژه در مناطقی که درجه حرارت بالا باشد کمک می کنند. تقویت مخزن عایق حرارتی با استفاده از یک لایه فوم پلی اورتان انجام می پذیرد.
مخزن GRP را می توان در سطح زمین، زیر زمین ، روی سقف و یا داخل ساختمان ها نیز نصب کرد .
اجزا اصلی استفاده شده در ساخت مخازن فایبرگلاس عبارتند از :
پنل های مخزن فایبرگلاس
مخزن فایبرگلاس پنل دار یک سیستم مدولار هستند. پنل ها در سایزهای استاندارد و مشخص قالب گیری می شوند و جهت ساخت مخزن فایبرگلاس مدولار کنار هم قرار می گیرند. به این ترتیب می توانند در هر سایزی مونتاژ و ساخته شوند. پنل ها به صورت دستی یا مکانیزه تولید می شوند. در روش دستی رزین ها و الیاف در لایه های مختلف با هم دیگر ترکیب شده و در دمای محیط با یکدیگر واکنش می دهند و مقاومت لازم را کسب می کنند و به اصطلاح سخت می شوند. در روش مکانیزه واکنش بین الیاف و رزین در دمای بالا صورت می گیرد. به این روش اصطلاحاً Sheet Molding Compound یا SMC گفته می شود.
ضخامت و وزن پنل ها با توجه به ارتفاع مخزن متفاوت است. ارتفاع مخزن هر چه بیشتر باشد پنل های پایینی دیواره و کف مخزن ضخیم تر خواهد بود. بطور کلی ارتفاع مخزن نباید از 4 متر تجاوز کند اما برای طول و عرض مخزن محدودیتی وجود ندارد.
انواع رزین های مورد استفاده در ساخت پنل های مخزن فایبرگلاس
رزین های مورد استفاده در ساخت مخزن فایبرگلاس از نوع غیر اشباع می باشند. انواع رزین های مورد استفاده به شرح ذیل می باشد:
رزین اورتوفتالیک:
رزین اورتوفتالیک مورد استفاده در ساخت مخزن فایبرگلاس از شرکت رزیتان با نام تجاری UP-970 می باشد. رزین اورتوفتالیک که یک رزین پلی استر غیر اشباع می باشد بر مبنای اورتو فتالیک اسید بوده و از درجه واکنش پذیری نسبتا متوسط برخوردار است. حلال این رزین استایرن مونومر است. بصورت مایع بوده و رنگ ظاهری آن زرد است. دارای 62 درصد مواد جامد بوده و ویسکوزیته آن بین 300 تا 600 سانتی پواز می باشد. جرم حجمی آن 1?13 گرم بر سانتیمترمکعب می باشد. این رزین دارای ژل تام 20 تا 30 دقیقه و زمان پیک 30 تا 45 دقیقه در دمای پیک 160 تا 180 درجه سانتیگراد می باشد. است. جهت پخت طبق دستورالعمل سازنده باید 100 گرم رزین را با 1 گرم کبالت 1% فلز و 1 گرم متیل اتیل کتون پروکسید در دمای 25 درجه با هم مخلوط کرد.
خصوصیات رزین پخته شده:
قدرت کششی 60-70 مگاپاسکال
مدول کششی 4-5 گیگاپاسکال
افزایش طول در نقطه شکست 4-5 سانتیمتر
HDT 65 درجه سانتیگراد
سختی حداقل 40 بار
از این رزین برای ساخت مخزن فایبرگلاس و برج های خنک کننده با زمان ساخت سریع و طول عمر کم تر از 10 سال با قیمت پایین تر استفاده می شود. استفاده از این رزین برای ساخت قطعات فایبرگلاس که مورد استفاده پیمانکاران که بصورت پروژه ای در یک کارگاه مستقر هستند توصیه می شود.
رزین ایزوفتالیک مخزن فایبرگلاس
رزین ایزوفتالیک مورد استفاده در ساخت مخزن فایبرگلاس با نام تجاری UP-201 می باشد. رزین ایزوفتالیک یک رزین غیراشباع پلی استر بر مبنای ایزوفتالیک اسید حل شده در مونومر استایرن با واکنش پذیری و ویسکوزیته متوسط می باشد. به دلیل ماهیت شیمیایی و وجود سایر افزودنیها از مقاومت بسیار بالا در برابر نور خورشید و شرایط جوی سخت دارد. این رزین بصورت مایع ویسکوز با رنگ زرد می باشد. دارای 58 درصد مواد جامد است و ویسکوزیته آن بین 300 تا 600 متغیر است. دانسیته آن 1?13 می باشد. دارای ژل تایم 8 الی 15 دقیقه و زمان پیک 15 تا 30 دقیقه در دمای پیک 170 تا 185 درجه سانتیگراد می باشد. جهت پخت طبق دستورالعمل سازنده باید 100 گرم رزین را با 1 گرم کبالت 1% فلز و 1 گرم متیل اتیل کتون پروکسید در دمای 25 درجه با هم مخلوط کرد.
خصوصیات رزین پخته شده:
قدرت کششی 85 مگاپاسکال
مدول کششی 4 گیگاپاسکال
افزایش طول در نقطه شکست 6-7 سانتیمتر
HDT 80 درجه سانتیگراد
سختی حداقل 40 بار
استفاده از این رزین جهت ساخت مخزن فایبرگلاس با دوام توصیه می شود. به دلیل خواص بهتر، قطعات فایبرگلاس تولید شده با رزین ایزوفتالیک از دوام بسیار بالا برخوردارند. زمان لازم جهت ساخت قطعات فایبرگلاس با رزین ایزوفتالیک بیشتر از رزین اورتوفتالیک می باشد و بهای تمام شده تا حدود 50 درصد بیشتر است.
رزین وینیل استر:
این رزین با نام تجاری VE-300 یک رزین وینیل استر بر مبنای اپوکسی بیس فنل A محلول در مونومر استایرن می باشد. رزین VE-300 کاملاً مقاوم در مقابل مواد شیمیایی نظیر اسیدها و بازها می باشد. به همین دلیل جداره داخلی مخزن فایبرگلاس، چربی گیر فایبرگلاس، سپتیک تانک فایبرگلاس و تشتک برج های خنک کننده فایبرگلاس را با یک لایه از این رزین پوشش می دهد. رزین وینیل استر به عنوان ژلکت در دیواره داخلی مخزنی که در تماس با آب یا فاضلاب هستند مورد استفاده قرار می گیرد.
حلال این رزین استایرن مونومر است. مایع ویسکوز قهوه ای رنگ است. دارای 65 درصد مواد جامد بود و ویسکوزیته آن بین 300 تا 500 سانتی پواز است. دانسیته آن 1?13 گرم بر سانتیمتر مکعب بوده و ژل تایم 10 تا 20 دقیقه است. زمان پیک 20 تا 30 دقیقه و دمای پیک 170 تا 185 درجه سانتیگراد می باشد.
برای پخت این رزین 100 گرم از آن را 0?2 گرم دی متیل آنیلین و 1?5 گرم کبالت 1% فلز و 1?5 گرم متیل اتیل کتون پروکسید مخلوط می شود.
خصوصیات رزین پخته شده:
قدرت کششی 95-90 مگاپاسکال
مدول کششی 4-3 گیگاپاسکال
افزایش طول در نقطه شکست 4-3 سانتیمتر
HDT 105 درجه سانتیگراد
سختی حداقل 45 بار
الیاف پشم شیشه
پشم شیشه از الیاف بسیار نازک با انعطاف پذیری زیاد تشکیل گردیده است که تعداد بسیار زیادی از این الیاف در پروسه تولید پشم شیشه به یکدیگر تافته شده و به صورت یک لایه عایق پشم شیشه با طول و عرض و ضخامت تعریف شده با روکشهای مختلف به بازار عرضه می گردد.
انواع الیاف پشم شیشه مورد استفاده در مخزن فایبرگلاس :
الیاف سوزنی یا مت (Continuous Filament Mat)
این نوع از پارچه الیاف که به CFM معروف است، الیاف مشابه پارچه الیاف CSM هستند با این تفاوت که رشته های الیاف در آنها به صورت پیوسته است و به راحتی از هم جدا نمی شوند.
الیاف حصیری یا نمدی (Chopped Strand Mash)
الیاف حصیری، نمدی و یا CSM رایج ترین الیاف مورد استفاده در صنعت کامپوزیت است. این الیاف ترکیبی از الیاف خرد شده ای هستند که به صورت اتفاقی و درگیر در هم پخش شده اند تا یک پارچه نمدی مانندی را تشکیل دهند. طول الیاف در آنها معمولاً حدود50mm می باشد و وزن سطحی آنها از 200 تا 600 g/m متغیر است.
پیچ و مهره
پیچ و مهره و سایر اتصالات که پنل های ساخته شده را در کنار یکدیگر نگه می دارند ساخته شده از جنس فولاد و یا گالوانیزه گرم می باشند. این بدان معنا است که در برابر خوردگی به اندازه کافی مقاوم هستند. پیچ و مهره داخل و سقف مخزن از جنس استیل 304 می باشد.
پنل ها باید توسط سازه فلزی از داخل یا بیرون مخزن ساپورت شوند. برای داخل مخزن می توان از استیل 304 و یا گالوانیزه گرم و یا میل مهار استفاده کرد، اما برای خارج مخزن باید از مقاطع فولادی چهارگوش یا نبشی فولادی با پوشش گالوانیزه گرم استفاده کرد.
درزگیر
درز گیر از جنس پی وی سی فشرده و غیر سمی می باشد که برای آب بندی مخزن از داخل و بین پنل ها قرارمی گیرد.
نردبان
نصب نردبان برای مخزن GRP با ارتفاع بیش از 1?5 متر الزامی است. نردبان از جنس فولادی با پوشش گالوانیزه گرم می باشد.
کاربرد مخزن فایبرگلاس
مخازن فایبرگلاس کاربرد های فروانی دارند که در زیر به بخشی از این موارد اشاره می کنیم :
نگهداری اب آشامیدنی بدلیل فود گرید بودن و عدم انتشار بو و طعم به آب توسط این مخازن
ذخیره آب بهداشتی و نه آشامیدن مثلا نگهداری آب جهت آبیاری فضای سبز بعد از پکیج های تصفیه فاضلاب و یا تانکرهای نگهداری آب جهت مصارف صنعتی
ذخیره و نگهداری سیال های شیمیایی بدلیل عدم واکنش مخزن فایبرگلاس در مقابل اسید ها و مواد قلیایی
استفاده از مخزن فایبرگلاس جهت ساخت مخزن ذخیره آب بیمارستان ها و مراکز درمانی همچنین مجتمع های اداری ، مسکونی و تجاری مخصوصا زمانی که نمی توان از مخزن پلی اتیلنی بدلیل ساخت یکپارچه در کارخانه استفاده نمود.
کاربرد مخازن کامپوزیت در ساخت منابع اطفاء حریق و مخازن آب آتش نشانی درون موتورخانه های محتمع های بزرگ اداری و تجاری
استفاده از مخزن فایبرگلاس بعنوان ایستگاه پمپاژ آب یا فاضلاب درون شبکه های انتقال آب و فاضلاب
استفاده از ابن مخازن بعنوان منابع آب پشت بام ساختمان های بلند چرا که مخازن پلی اتیلنی امکان تولید در حجم های بزرگ را ندارند و دستگاه روتاری بیش از 65 مترمکعب را نمی تواند به دوران در آورد و در کوره قرار دهد.
استفاده از مخزن کامپوزیت علی الخصوص مخازن frp جهت نگهداری رنگ ها ، روغن ها ، مواد شیمیایی و حتی استفاده بعنوان مخازن تحت فشار در تولید سختی گیر ها و فیلترهای شنی و کربنی
شاید آخرین کاربرد مخزنهای فایبرگلاس را بتوان نگهداری گندم ، حبوبات ، مواد خشک ، چای و در حقیقت استفاده بعنوان سیلو ذکر کرد.
فروش مخازن فایبرگلاس هلدینگ برتر